Actueel

Loonsverhoging vragen, ‘nee’ leren zeggen, opkomen voor je behoeften en je grenzen aangeven. Het zijn allemaal voorbeelden waarbij assertiviteit van pas komt. Vind je dit lastig? Met deze tips van organisatiesocioloog Anne-Marie Backx leer je om je assertiviteit te vergroten.

Assertiviteit is iets anders dan agressiviteit
Organisatiesocioloog Anne-Marie: “Er zijn best wat misstanden over assertiviteit. Vaak denken mensen dat assertief zijn vooral betekent dat je durft op te komen voor jezelf en ‘nee’ durft te zeggen. Het is meer dan dat. Er zitten twee kanten aan assertiviteit: voor jezelf opkomen én gelijktijdig respect hebben voor de mening van de ander. Van nature ben je vaak niet 100% assertief, maar heb je een voorkeur voor sub-assertief of agressief gedrag. Als sub-assertiviteit jouw voorkeursstijl is, dan heb je in verhouding meer respect voor de mening van de ander, dan voor die van jezelf. Als agressiviteit jouw voorkeursstijl is, dan kom je juist veel meer op voor jezelf, dan dat je luistert naar de ander.”

Wat hebben we aan assertiviteit?
“Ik vind assertiviteit één van de belangrijkste vaardigheden die bestaat. Dat geldt zowel thuis, als op je werk. Laten we dit even bekijken vanuit de professionele context. Assertiviteit zorgt voor meer kennis, inhoud en daardoor betere besluiten. Je hebt immers respect voor inzichten van anderen en je durft ook aan te geven wat je weet of vindt. Assertiviteit zorgt daarnaast voor een fijne en vooral veilige werksfeer. Mensen luisteren echt naar elkaar en voelen zich tegelijkertijd niet tegengehouden om te delen. Dus als je na je werk weer thuis bent, heb je nooit het schuldgevoel dat je of over iemand heen bent gewalst of juist te weinig van jezelf hebt laten zien. Het is dus ook belangrijk dat organisaties een assertieve cultuur stimuleren. Dat begint vaak met geven van het goede voorbeeld van bijvoorbeeld het management.”

“Assertiviteit kun je ontwikkelen en trainen. Leren begint altijd met inzicht: dus bij jezelf ontdekken wat jouw voorkeursstijl is. Dit kun je doen aan de hand van cursussen, workshops of het lezen van informatie. In teams pas ik vaak een spel toe: de assertiviteitsgame. Deelnemers spelen een spel en ontdekken zo meer over hun assertiviteit. Vervolgens kun je nieuw gedrag oefenen door het letterlijk eens te proberen. Om je assertiviteit te vergroten, geef ik graag een aantal tips.”

Tip 1: Communiceer je grenzen voor meer assertiviteit
“Een ander kan niet raden wat je grenzen of wensen zijn. Dus als je deze niet communiceert, stapt een ander daar ook sneller overheen. Deze tip is vooral van toepassing op sub-assertieve personen.”

Tip 2: Stel vragen in plaats van je mening te geven
“Deze tip is voor de mensen die een meer agressieve voorkeursstijl hebben en hun assertiviteit willen vergroten. Misschien herken je het wel: iemand praat ergens over en bij jou gaat er direct wat ‘aan’ in je hoofd. Je hebt de neiging om te reageren met jouw mening of ervaring en doet dat ook. Probeer de neiging om te praten en ruimte in te nemen eens om te zetten. Dat kan door in plaats van over jezelf te vertellen, een vraag aan iemand te stellen.”

Tip 3: Zet jezelf op de agenda
“Wil je iets onder de aandacht brengen, zorg dan dat jouw punt op de agenda staat. Zo vergroot je je assertiviteit. Hiermee heb je gegarandeerd spreektijd en hoef je niet gespannen te wachten op het juiste moment. Deze tip geldt weer voor de sub-assertievere.” 

Tip 4: Zo zeg je de perfecte ‘nee’
“Vind je het lastig om ‘nee’ te zeggen of breng je de ‘nee’ juist te snel en te bot? Zorg dan altijd dat je wat extra tijd creëert, zodat je kunt nadenken over de perfecte nee. De perfecte is ‘nee’ is een antwoord waardoor je geen schuldgevoel hebt en je waarbij je ook niet onaardig bent.”

Tip 5: Zoek een tegenpool als maatje
“Zoals al eerder aangegeven: verandering begint bij inzicht. Waarschijnlijk weet je echt wel van jezelf dat je soms wat te veel of juist weinig voor jezelf opkomt. Toch kan het helpen als je daar regelmatig aan herinnerd wordt. Kijk eens in je directe omgeving en zoek een tegenpool, zodat je elkaar regelmatig kunt attenderen op jullie assertiviteit.”  (bron: gezondNU | Anne-Marie Backx)