Hoe geef je werkplekleren het beste vorm in een organisatie? Onderzoeker Mirjam Baars deelt de 10 meest voorkomende manieren.
Bij werkplekleren denk ik al snel aan het 70-20-10 gedachtegoed van Charles Jennings. Jennings gaat ervanuit dat 70% van wat mensen leren via werkervaring plaatsvindt, 20% via anderen en (maar) 10% via formele cursussen en trainingen. Achterliggende gedachte van Jennings’ gedachtegoed is dat organisaties in plaats van de traditionele trainingen steeds meer werkplekleren bij medewerkers willen bevorderen.
De afgelopen 30 jaar heb ik binnen honderden organisaties onderzocht hoe zij vormgeven aan werkplekleren. Hier komt een grote diversiteit aan mogelijkheden uit naar voren, waarvan de kern in onderstaande Top-10 is weergegeven (Baars, 2016).
1. Uitdaging in het werk
Geef medewerkers de ruimte in het werk om andersoortige taken op te pakken. Dit kan door medewerkers de mogelijkheid te bieden nieuwe projecten op te pakken of door bewust werkzaamheden ‘in huis’ op te pakken die anders zouden worden uitbesteed.
2. Loslaten functiebeschrijvingen
Kies ervoor om niet met functiebeschrijvingen te werken. Dit biedt medewerkers de vrijheid om een variëteit aan taken op te pakken. Vaak worden dan taken opgepakt die goed passen bij de talenten van de betreffende medewerker.
3. Vrije speeltijd
Creëer ‘vrijdagmiddagprojecten’ (mag uiteraard ook op donderdag zijn 😉 waarin medewerkers een paar uur aan iets kunnen werken dat ze interessant vinden. Doorgaans gaan medewerkers dan aan innovatieve projecten werken, waarmee ze hun kennis vergroten wat de afdeling vervolgens weer ten goede komt.
4. Teamtraining
Organiseer intern teamtrainingen. Maak hierbij bijvoorbeeld gebruik van de expertise van een andere afdeling.
5. Feedback
Geef tussentijds feedback. Bijvoorbeeld als je de indruk hebt dat er dingen spelen die de onderlinge verhoudingen dreigen te verstoren.
6. Innovatieve projecten
Ga met groepjes aan de slag met innovatieve projecten. Probeer hierin binnen de organisatie een voortrekkersrol te vervullen.
7. Informele momenten
Organiseer regelmatig borrels om de informele contacten en daarmee het kennisdelen binnen en tussen teams te bevorderen. Richt bewust een koffiekamer in om zo de informele contacten te bevorderen.
8. Successen vieren
Plan bewust viermomenten in om behaalde successen te vieren.
9. Teamreflectie
Versterk het teamgevoel door een talentenscan (bijvoorbeeld het kernkwaliteitenmodel van Ofman, de TMA, de DISC) toe te passen bij een groep medewerkers.
10. Participatie bij beleid
Betrek bewust medewerkers in een vroegtijdig stadium bij het vormgeven aan toekomstig beleid. Je kunt er ook voor kiezen medewerkers bewust te betrekken bij de evaluatie van een organisatieverandering.
Belang van innovaties en interpersoonlijke relaties
Hoe beïnvloeden bovenstaande Top-10 activiteiten nu het werkplekleren?
De nummers 1 tot en met 3 (uitdaging in het werk t/m vrije speeltijd) verwijzen naar het belang van innovatie voor werkplekleren. Door te innoveren daag je medewerkers uit net dat stapje extra te doen. Op deze manier worden ze uitgedaagd hun kwaliteiten zo goed mogelijk te benutten.
De nummers 4 tot en met 10 (teamtraining t/m participatie bij beleid) verwijzen naar het belang van interpersoonlijke relaties voor werkplekleren. Door de interpersoonlijke relaties tussen teamleden te versterken tonen teamleven veel hulpgevend gedrag naar elkaar. Dit heeft een positief effect op hun leren en daarmee op de teamprestaties. (bronnen: PWnet, Mirjam Baars MBA PhD)
Referenties
– Baars, M. (2003). Leerklimaat: De culturele dimensie van leren in organisaties (Academisch proefschrift). Universiteit van Tilburg.
– Baars, M. (2016). Leidinggeven aan talentontwikkeling. Vakmedianet: Alphen a/d Rijn.
